Dit is het eerste deel van de cursus.
We leren je allereerst wat 5S inhoudt en wat de 7 verspillingen zijn.
Daarna leren we je hoe je 5S kunt toepassen binnen jouw bedrijf! Deze cursus is ontwikkeld op basis van jarenlange ervaring met 5S en het helpen van verschillende soorten en maten bedrijven, zoals jij!
5S staat voor scheiden, schikken, schoonmaken, standaardiseren en steunen. 5S is geen kant-en-klaar plan van aanpak voor de medewerkers, maar een methode waarmee zij zelf samen bepalen wat voor hen de handigste manier van werken is.
Je maakt een goed product. Je werkt met de juiste grondstoffen, je werkplaats is uitstekend geoutilleerd en de deskundigheid van je vakmensen is uitmuntend. Laat desondanks de productie toch nog te wensen over? Is het produceren van grote aantallen in korte tijd een moeilijke opgave en verloopt het halen van deadlines niet altijd even soepel? Dan is de 5S methode voor jouw bedrijf een uitstekende tool.
Binnen deze gratis 5S training leren we je volgens welke processen er wordt gewerkt om het ultieme resultaat: schone werkplekken en een verhoogde omzet te behalen. Na slechts één korte krachtige sessie waarbij je als 5S instructeur letterlijk de werkvloer opgaat om samen met je medewerkers het principe van 5S in te voeren, is je werkomgeving niet alleen overzichtelijker, maar zal de productiviteit/productie ook nog eens met sprongen omhoog gaan.
De weg van grondstof tot product is lang en omvat naast het daadwerkelijke productieproces een groot aantal activiteiten die eigenlijk niets toevoegen aan het product, maar wel noodzakelijk zijn voor het eindresultaat. Denk hierbij aan het transporteren van grondstoffen of eindproduct, materialen opslaan in het magazijn, intern transport, wachten op materialen of papieren en wachten tot ze ingepland zijn. Dit zijn allemaal voorbeelden voor activiteiten die geen waarde toevoegen aan het product. Het proces waarmee materialen daadwerkelijk worden omgezet naar het eindproduct is in verhouding maar klein, maar het zijn wel net die activiteiten die wel waarde toevoegen aan het product en waarvoor de klant dus wil betalen.
De overige processen veranderen niet daadwerkelijk iets aan het product en leveren dus ook geen euro’s op. Beelden we beide processen uit in een grafiekbalk, dan wordt duidelijk dat slechts 5 tot 10% van onze activiteiten werkelijk iets toevoegt aan het genereren van omzet. Hoog tijd om de overige 95% van onze bezigheden eens flink onder de loep te nemen en te kijken of er op dit deel van het productieproces winst te behalen valt. Dit doen we door de zogenaamde 7 verspillingen weg te nemen en de methode om deze verspillingen tegen te gaan is 5S.
Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Datzelfde geldt ook voor het productieproces binnen een bedrijf. Deze spaanders noemen we ook wel de 7 verspillingen. Oftewel alle activiteiten en handelingen die worden uitgevoerd maar die voor de klant geen directe toegevoegde waarde hebben. Er zijn maar weinig bedrijven waar maar 1 verspilling voorkomt en ook maar weinig waar je ze alle 7 ziet. Meestal is het een combinatie van de onderstaande verspillingen.
Overproductie is meer produceren dan het aantal waarom de klant heeft gevraagd. Ook vooruitlopen op of sneller gaan dan het te volgen proces is een vorm van overproductie. Bedrijven produceren meestal over om voldoende armslag te hebben in het geval van afkeur van producten, storingen en instelverliezen. De bedoeling is op zich dus niet verkeerd, maar leidt in de praktijk tot overmatige voorraden, overmatig transport en een mogelijkheid voor uitval.
Wachten op onderdelen, mensen, machines en papierwerk is een van de grootste verspillingen. Het vertraagt de tijd waarin we een proces kunnen voltooien en het zorgt voor frustraties.
Transport is het transporteren van grondstoffen naar de fabriek en van producten naar de klanten, eventueel via een DC. Transport verandert het product niet en is daarmee een verspilling. Transport is een noodzakelijk kwaad en lastig te voorkomen of tegen te gaan, maar het is wel het doel deze te minimaliseren. Een product gaat vaak via de fabriek naar een DC en vervolgens via een groothandel naar de eindklant. Waarom zouden verschillende leveranciers niet gezamenlijk met één transport de materialen kunnen aanleveren? Dit zou een forse besparing opleveren in tijd en geld.
Overmatige verplaatsing heeft betrekking op mens en product. We willen graag alles in 1 keer van A naar B hebben en niet via allerlei tussenstations. Vanuit het magazijn in 1 keer naar de juiste plek aan de machine zodat het direct gebruikt kan worden en vice versa.
Extra verwerking of overbewerking zijn activiteiten die uitstijgen boven de eisen van de klant. Vaak zijn dit onnodige stappen die geen waarde toevoegen. Een klant heeft bijvoorbeeld om een apparaat met twee gaten gevraagd, maar we produceren het onderdeel met drie gaten. Andere voorbeelden zijn het wassen van onderdelen omdat ze vies zijn geworden toen ze op voorraad lagen of het overpakken van producten.
Als er grote hoeveelheden grondstoffen en afgewerkte goederen aanwezig zijn, moeten bedrijven contant geld gebruiken om de rente te financieren (financieringskosten). Overmatige voorraden nemen veel ruimte in beslag en leveren risico’s op zoals beschadiging en vervuiling. Overmatige voorraden kunnen ervoor zorgen dat men het overzicht op aanvoer, voorraad en productie kwijtraakt.
Kapotte machines, gereedschappen, materialen, afkeur worden niet opgeruimd of gerepareerd, maar blijven staan op de werkvloer. Deze defecten zorgen voor verspillingen van materialen, mens- en machine uren en wekken op den duur veel ergernis en irritatie.
Het gezegde ‘opgeruimd huis, opgeruimd hoofd’, geldt ook voor de werkplek. Sterker nog, dat geldt juíst voor de werkplek. Want in een overzichtelijke omgeving is het niet alleen prettiger werken, maar gaat de productie ook nog eens met sprongen omhoog. De term ‘lean werken’ betekent dan ook niets meer en niets minder dan het werken op een efficiënte manier, waarbij er met zo min mogelijk moeite zoveel mogelijk wordt gepresteerd.
Lean werken is vergelijkbaar met het maken van een vliegreis. Voordat je in het vliegtuig stapt, ben je al 2,5 uur van tevoren aanwezig op het vliegveld en heb je je paspoort en vliegticket al bij minstens vier verschillende balies laten zien. Indirect betaal je voor al deze extra handelingen en daarnaast wekken ze veel irritatie op. Haal je die overbodige controles weg, dan kom je een kwartier van tevoren aan en is het een kwestie van inchecken, instappen en de lucht in. Daarmee wordt het vliegen voor de klant niet alleen een stuk aangenamer, maar ook goedkoper. De prijsvechters onder de luchtvaartmaatschappijen hebben dus heel goed door hoe belangrijk het is om efficiënt te werken.
Efficiënt werken kan alleen op een werkplek waar het prettig en veilig werken is. Waar spullen een vaste plek hebben. Waar goed wordt samengewerkt met andere afdelingen binnen het bedrijf, waar geen verliezen optreden of fouten gemaakt worden en waar de 7 verspillingen goed onder controle worden gehouden. Om dit te bereiken is 5S de methode waarmee je binnen één dag een rommelige werkplek kunt veranderen in een goed geoliede machine.
5S is geen ellenlang theorieverhaal, maar een doeltreffende en praktische methode waarbij de medewerkers op basis van scheiden, schikken, schoonmaken, standaardiseren en steunen (5S) worden uitgedaagd om na te denken over het eigen werkproces. Om vervolgens de werkvloer op te gaan en de handen uit de mouwen te steken om de werkplekken op te ruimen en opnieuw in te richten zonder de 7 verspillingen.
5S geeft het beste resultaat wanneer dit wordt doorgevoerd binnen het hele bedrijf. De werkplekken op de productieafdeling kunnen nog zo goed geordend zijn, als andere afdelingen niet goed georganiseerd zijn, wordt het probleem als het ware verschoven. Wanneer alle afdelingen 5S zijn ingericht, gaat er geen tijd meer verloren met het zoeken naar onderdelen en gereedschappen, wordt er minder beschadigd, is de voorraad onderdelen beduidend lager, wordt er minder gezocht naar bestellingen en, zeker niet onbelangrijk; wordt er veel irritatie voorkomen.
De cursus is geheel praktisch ingericht. Elke stap bestaat uit het bekijken van een video, een stuk theorie in de vorm van de 5S presentatie en een aantal praktische opdrachten voor jou ter voorbereiding. Hierdoor ben jij volledig voorbereid op het organiseren van een 5S dag!
Tijdens de 5S dag zelf kun je snel en doeltreffend met je medewerkers aan de slag om aan het einde van de dag een geweldig resultaat neer te zetten in de vorm van de ideale werkplek. Geheel onder jouw bezielende leiding.
Elk hoofdstuk bestaat uit het bekijken van een instructiefilm. Na deze film bekijk je de 5S trainingspresentatie en lees je de bijbehorende teksten. Vervolgens krijg je praktische opdrachten om de theorie te vertalen naar de directe praktijk en ter voorbereiding op je eerste 5S dag.
De trainingspresentatie is dezelfde presentatie als die jij gaat gebruiken tijdens de 5S dag met je medewerkers. De teksten van de presentatie zou je dan dus kunnen voorlezen. Aan het einde van elk hoofdstuk staan tips voor jou als trainer en staan aandachtspunten benoemd.
De trainingspresentatie is opgedeeld in 9 onderdelen. Daarmee ga je aan de slag op de werkvloer. Let op! Zeker de eerste paar keer krijg je veel op je af. Je moet een grote groep aansturen, zorgen dat iedereen betrokken blijft en daarnaast ook nog eens inhoudelijk aan de slag met de 5S. Dat is veel. Heel veel. Daarom ga je tussen elke stap op de werkvloer even terug naar de vergaderruimte, voor een korte break waarin je je even kan voorbereiden op de volgende stap.
Neem deze rust ook voor jezelf, dit zorgt voor een kwalitatief betere dag. Het trainingsboek is zo opgezet dat je deze gedurende dag eenvoudig kan gebruiken. Je kunt de tekst letterlijk gebruiken voor de presentatie. En om snelle blik werpen op de tips en eventuele procedures. Dit trainingsboek werkt als een geheugensteuntje voor, tijdens en na de 5S dag.
